بافت پیوندی

بافت های پیوندی

بافت پیوندی بصورت کپسول اطراف اعضای بدن را احاطه می‌کند.

از مزودرم منشا گرفته است.

از چند نوع سلول و ماده زمینه شکل دار و بی شکل تشکیل شده است.

سلولهای بافت پیوندی

فیبروبلاست یا دسموسیت‌ها

ستاره‌ی شکل با هسته بیضی

حاوی آندوپلاسمیک رتیکولوم خشن می‌باشد.

بدلیل وجود ریبوزوم در تهیه پروتئین شرکت دارند.

ماده زمینه شکل دار را می‌سازند.

سلولهای مزانشیمی تمایز نیافته

شبیه فیبروبلاست هسته ولی کوچکترند

به سلولهای دیگر تبدیل می‌شوند. چند استعدادی هم خوانده می‌شوند.

هیستوسیت یا ماکروفاژ

شبیه فیبروبلاست با هسته کوچکتر

ذرات درون سیتوپلاسم را فاگوزوم می‌گویند.

امروزه معتقدند که ماکروفاژ‌ها منوسیت تغییر شکل یافته هستند.

پلاسموسیت یا پلاسماسل

سلولها بیضی شکل هستند.

سیتوپلاسم آنها بازوفیلی است و کروماتین درون هسته بشکل پرده‌های دوچرخه  قرار گرفته است.

مسئول تهیه آنتی بادی می‌باشند.

ماست سل

سلول‌های شبیه بازوفیل خون هستند.

تولید هپارین( ماده ضد انعقاد خون)

تولید هیستامین ) در زمان آلرژی(

تولید سروتونین ( در به غیر از انسان)

سروتونین با اثر بر روی عصب باعث انقباض رگهای خونی میشود.

سروتونین در انسان از پلاکت‌های خون و سلولهای نقره دوست در معده ایجاد می‌شود

اسیدوفیل ( لنفوسیت و منوسیت)

این سلولها از خون به بافت پیوندی مهاجرت می‌کنند.

سلول چربی

سلول‌های گرد یا چند سطحی هستند.

توخالی‌اند زیرا در زمان رنگ آمیزی چربی آن حل می‌شود.

سلول رنگدانه دار

سلولهای ستاره‌ای شکل‌اند.

در سیتوپلاسمشان دانه‌های رنگین وجود دارد.

در پوست (ملانوسیت) و مشیمیه چشم وجود دارند

ماده زمینه‌ای بافت پیوندی

شکل دار

 بی شکل

1-ماده زمینه شکل دار سه نوع هستند:

الف)  رشته کلاژن یا رشته سفید

ب) رشته رتیکولر یا شبه کلاژن

ج) رشته ارتجاعی یا رشته زرد

الف:  رشته کلاژن یا رشته سفید

30% وزن بدن انسان را پروتئینی  بنام کلاژن تشکیل می‌دهد.

در تاندون (وتر)  ، استخوان، غضروف، دیسک بین مهره‌ها وجود دارد.

کلاژن از تعدادی ماکرومولکول بنام تروپوکلاژن ساخته شده است.

تروپوکلاژن از سه زنجیر پلی پپتید، دو زنجیره مشابه  (a₁) و یک زنجیر متفاوت (a₂) می‌باشد. زنجیر a₁ به 5 شکل Iو II وIII  و IV و V وجود دارد.

هر زنجیر پلی پپتید از سه اسید امینه تشکیل شده است.

اولین اسید آمینه‌ی  زنجیر پلی پپتید متغیر

دومین اسید امینه‌ی زنجیر پلی پپتید پرولین یا لیزین.

سومین اسید آمینه‌ی زنجیر پلی پپتید همیشه گلیسین است.

کلاژن سخت‌ترین رشته بافت پیوندی است. با آنزیم کلاژناز از بین می‌رود

ب- رشته رتیکولر یا شبیه کلاژن

در اعضای لنفاوی ، مغز استخوان، کلیه و کبد یافت میشود.

قدرت تحمل فشار این رشته‌ها بسیار کم است.

به شکل یک دسته از فیبر دیده می‌شوند.

رشته‌های رتیکولر همان کلاژن نوع III هستند.

ج- رشته‌های ارتجاعی یا زرد

این رشته در دیواره رگها وجود دارد و به شکل مارپیچی هستند.

در مقابل آب گرم و سرد ، قلیائیها و شیره معده مقاوم‌اند.

توسط الاستاز پانکراس هضم می‌شود.

از پروتئین الاستین ساخته شده است .

الاستین از پلی پپتیدیهایی بنام تروپوالاستین ترکیب یافته است.

اسید آمینه‌های تروپوالاستین ، آلانین، والین، دسموسین و ایزودسمین هستند.

2- ماده زمینه‌ای بی شکل

این ماده توسط فیبروبلاست ساخته می شود.

قادر به جذب آب است .

ماده زمینه شامل دو جزء است:

الف(گلیکوپروتئین‌ها که باعث  چسبندگی سلولها به یکدیگر می‌شوند. مثل فیبرونکتین ، کندرونکتین و لامی نین.

ب( موکوپلی ساکارید ها شامل :

موکوپلی ساکارید سولفاته شامل:  کندروآیتین A و B و C کراتوسولفات و هپارین

موکوپلی ساکارید غیر سولفاته شامل :  اسید هیالورونیک و کندروآیتین.

انواع بافتهای پیوندی

انواع بافتهای پیوندی دو دسته هستند :

اصلی

اختصاصی

بافت‌های پیوندی اصلی :

الف) بافت مزانشیمی – سلولها ستاره‌ای و چند استعدادی‌اند.

ب) بافت موکوسی – در بند ناف بنام ژله وارتون یافت می‌شوند.

ج)  بافت رتیکولر – از سلولهای رتیکولر تشکیل شده و خاصیت ماکروفاژی دارند.

د)  بافت چربی دو نوعند:

چربی سفید

 چربی قهوه‌ای

چربی سفید در زیر پوست شکم، اطراف کلیه، مغز استخوان ، زیر بغل و گردن زیاد است.

سلولهای چربی یا لیپوسیتها ازمزودرم منشاء می‌گیرند.

سلولها خالی هستند.

2-بافت چربی قهوه‌ای

این بافت  خاص حیواناتی است که دارای خواب زمستانی هستند.

این بافت بر اثر تغذیه ایجاد نمیشود.

این بافت بر اثر تحریکات عصبی ایجاد میشود.

هـ (بافت پیوندی سست معمولی :

این بافت کلاژن کم دارد.

درساختمان کلیه اعضای بدن دیده میشود

ن ) بافت پیوندی سخت یا متراکم

این بافت دارای رشته‌های کلاژن فراوان و رشته‌های ارتجاعی کم است.

طرز قرار گرفتن این رشته‌ها دو نوع است

بافت پیوندی سخت نامنظم :

رشته‌های کلاژن فراوان و نامنظم

تعداد سلولها کم است

در وتر ، درمیس پوست، کپسولهای اطراف اندامها وجود دارد

بافت پیوندی سخت منظم :

رشته‌های کلاژن بسیار منظم

دارای انعطاف و در ضمن قدرت تحمل بسیار

در محل تماس ماهیچه و استخوان ( وتر)

در محل استخوان به استخوان ( رباط) و قرینه چشم

و)  بافت پیوندی  ارتجاعی:

دارای رشته‌های ارتجاعی فراوان

دارای کلاژن بسیار کم

در غضروف ارتجاعی مانند گوش خارجی پستانداران و لوله‌های اوستاش در گوش وجود دارد