آشنایی با آزمایش های قبل از ازداواج قسمت اول
آشنایی با آزمایش های قبل از ازداواج قسمت اول
افرادی که می خواهند زندگی مشترکی را شروع کنند، آینده زندگی مشترک و پاینده بودن ازدواجشان بیش از هر چیزی برایشان مهم است. این افراد ضمن توجه به مسائل مختلف روانشناسی، اقتصادی، رفتاری، اجتماعی و غیره به مسئله سلامت جسمی و پزشکی خود و همسرشان هم بی توجه نیستند و زندگی سالم و بهداشتی را در سایه مشاوره های پزشکی و ارزیابی های لازم برای ایجاد اطمینان و اعتماد در طرفین برای آغازی خوش در زندگی را می جویند.
آزمایش های قبل از ازداواج که تعدادی از آنها با اجبار توسط مراکز سنتی و قانونی ازدواج(محضر) درخواست می شود و زن و شوهر در ابتدای ازدواج به نوعی تحت اجبار باید یک سری از آزمایش های قبل از ازداواج را انجام دهند.
ولی خیلی وقت ها دیده می شود افرادی انجام آزمایش های قبل از ازداواج را ضروری ندانسته و با اکراه به انجام آزمایش های قبل از ازداواج می پردازند. باید توجه شود که بر اساس آمارها تعداد زیادی از افرادی که آزمایش های قبل از ازداواج را انجام می دهند بدون هیچ مشکلی می توانند نسبت به شروع زندگی خود اقدام نمایند و معدود افرادی هستند که احتمالاً مشاوران آن ها را یا از ازدواج بازدارند و یا ازدواج آنها را مشروط به انجام کارهایی بنمایند که به هر حال سلامتی این افراد و همینطور همسر و نسل بعدی یعنی فرزندانشان وابسته به این مشاوره ها می باشد.
پس می توان گفت همسران جوان می بایست نه تنها آزمایش های قبل از ازداواج را با کمال میل انجام دهند بلکه تعدادی از آزمایش هایی را هم که قانون اجباری بر انجام آنها ندارد؛ با توافق همسر خود نسبت به انجام آزمایش های قبل از ازداواج بیشتری هم اقدام کرده و با اعتماد و اطمینان خاطر زندگی سرشار از شادی و سلامتی را آغاز نمایند.
ما در این پست سعی می کنیم هم آزمایش های قبل از ازداواج اجباری و هم آزمایش های قبل از ازداواج غیر اجباری را معرفی و اهمیت هر کدام از آنها را بنویسم تا زوج های جوان با آشنایی کامل با همه آزمایش های قبل از ازداواج بتوانند بدون دغدغه اقدام به انجام آزمایش های قبل از ازداواج نموده و زندگی خوب و سالمی را شروع کنند:
آزمایش های قبل از ازداواج:
1. آزمایش زوجین برای اطمینان از عدم اعتیاد آن ها
2. آزمایش از نظر بیماری های منتقله از راه جنسی
3. آزمایش از نظر حامل بودن بیماری خطرناک تالاسمی
4. آزمایش از نظر بیماری ایدز(اجباری نیست)
5. تزریق واکسن کزاز برای پیشگیری از کزاز نوزادان
6. گذراندن کلاس اجباری مشاوره بهداشت باروری و تنظیم خانواده
7. مشاوره های روانشناسی ازدواج(اجباری نیست)
8. بررسی های ژنتیکی خصوصاً در ازدواج های فامیلی(اجباری نیست)
9. بررسی های از نظر سلامت باروری از جمله آزمایش آنالیز مایع منی در مردان(اجباری نیست)
10. بررسی های هورمونی برای پیگیری مشکلات احتمالی موجود و حل آن به جهت اینکه این عوامل می توانند در سلامت جنسی افراد بسیار مهم باشند(اجباری نیست)
11. مشاوره تخصصی راجع به روش پیشگیری از بارداری(اجباری نیست)
چهار مورد اول را در این پست توضیح می دهیم و موارد بعدی را در قسمت دوم آزمایش های قبل از ازدواج توضیح می دهیم.
آزمایش اعتیاد
در این آزمایش قبل از ازداواج یک نمونه ادرار از زوجین گرفته شده و اگر فرد در هفته های اخیر مواد مخدر مصرف کرده باشد مشخص می شود. معمولاً کسانی که مواد مخدر مصرف می کنند برای مشخص نشدن اعتیاد خود تلاش می کنند تا به نوعی با روش های مختلف مانع از آزمایش درست شود (مثلاً از طریق تقلب در گرفتن نمونه ادرار).بدین خاطر نمونهگیری در این بخش با حضور یک فرد و نظارت او انجام میشود هر چند که به نظر کار غیر اخلاقی می رسد ولی به هر حال برای استحکام ازدواج ضروری می باشد.
در سیستمهای قدیمی نظارت به کمک آینههای نصبشده روی دیوارهای اتاق نمونهگیری انجام میشد. اگرچه هنوز هم آزمایشگاههایی بدین طریق نمونهگیری میکنند، ولی به کارگیری تکنولوژی دوربینهای مداربسته در برخی آزمایشگاهها ضمن رعایت اصول اخلاقی و احترام گذاشتن به شأن افراد، صحت نمونهگیری را هم تضمین میکند.
برای انجام این آزمایش قبل از ازداواج نیازی به ناشتا بودن و غیره نیست و فقط لازم است فرد در طول چند روز اخیر از داروهای مسکن که گاهی وقت ها مثبت کاذب ایجاد می کنند خودداری کرده باشد.
این آزمایش قادر به پیگیری بعضی از مواد اعتیاد آور جدید نمی باشد و اگر شخصی معتاد به این مواد باشد متاسفانه این آزمایش آن فرد را سالم گزارش خواهد کرد.
آزمایش دیگری به نام TLC وجود دارد که بسیار دقیق تر از این آزمایش بوده و با نمونه خون فرد هم انجام شده و راه تقلبی هم ندارد البته این دستگاه در تمام مراکز وجود ندارد ولی چقدر خوب خواهد بود که از این آزمایش که کمی هم گران قیمت است برای آزمایش های قبل از ازداواج استفاده شود تا هم خیال افراد راحت شود و هم مشکلات اخلاقی موجود در این زمینه از بین بروند.
آزمایش از نظر بیماری های منتقله از راه جنسی
سیفلیس یک بیماری مقاربتی عفونی است که عامل آن یک نوع باکتری به نام ترپونما پالیدوم میباشد.این باکتری به طور طبیعی فقط انسان را آلوده میکند و از آنجایی که بسیار حساس و ظریف است برای ایجاد بیماری در بیشتر موارد تماس مستقیم با منبع آلودگی لازم است. ترپونما پالیدوم از طریق خراش جزئی در پوست یا غشای مخاطی اندام تناسلی یا دهان و غیره وارد بدن میشود.
سیر بیماری سیفلیس به ۳ دوره تقسیم میشود:
۱- دوره اول با ورود باکتری و ایجاد یک زخم نسبتاً سفت در ناحیه تناسلی به نام شانکر مشخص میشود، پایان این دوره همراه با بهبودی خود به خود این زخم است.
2- پس از آن، دوره دوم شروع میشود که مشخصه بارزآن ایجاد یک عفونت فراگیر است، یعنی باکتری بهطور وسیعی در بدن پخش میشود و سبب ایجاد ضایعاتی در مخاطها، چشمها، استخوانها، مفاصل و سیستم قلبی- عروقی و عصبی مرکزی میشود. سیستم دفاعی بدن در اکثر بیماران درماننشده، قادر به مقابله با این هجوم گسترده باکتری در خون است. به عبارت دیگر بیشتر مبتلایان درماننشده، قابلیت لازم برای از بین بردن عفونت و ایجاد بهبودی بیولوژیک را دارند.
۳- بیماری در ۴۰ درصد بیماران درماننشده از حالت ژنرالیزه خارج و وارد دوره سوم میشود. در این مرحله به علت واکنشهای بیش از معمول دفاع سلولی بدن (سیفلیس هیپرآلرژیک) بافتها و اعضای بدن تخریب میشوند. مهمترین ضایعات، مربوط به دستگاه قلبی- عروقی (سیفلیس قلبی- عروقی) و دستگاه عصبی (سیفلیس عصبی) است. این عوارض ۱۰ تا ۲۰ سال پس از شروع بیماری ظاهر میشوند.موارد مرگومیر این بیماری مربوط به دوره سوم (سیفلیس عصبی یا قلبی- عروقی) است.
سیفلیس مادرزادی
مادر مبتلا به سیفلیس پس از ماه چهارم بارداری میتواند جنین خود را آلوده کند. اگر عفونت مادر شدید باشد، جنین سقط میشود ولی اگر عفونت مادر خفیف باشد، بچه زنده به دنیا میآید و علایم مختلفی از خود نشان میدهد.اگر ۲ سال پس از ابتلا، مادر باردار و جنین مبتلا شود، جنین میتواند سقط شود یا با علایم دوره دوم سیفلیس اکتسابی متولد شود. ولی اگر بعد از ۲ سال یعنی زمانی که مادر وارد دوره سوم سیفلیس شده بارداری رخ دهد، نوزاد متولدشده میتواند بدون علایم خاصی باشد یا علایم مشخصی مثل سهگانه هوچینسون را نشان دهد.
معمولاً این سه علامت هوچینسون که تا ۲۰ سالگی خود را نشان میدهند عبارتند از:
۱- دندانهای هوچینسون که دندانهای تغییر شکلیافته ثنایای دایمی است.
۲- کدورت قرنیه که منجر به کوری میشود.
۳- ضایعه عصب زوج هشتم که منجر به کری میشود.
درمان این بیماری در کلیه مراحل ذکرشده به کمک آنتیبیوتیک پنیسیلین انجام میشود، ولی نوع و میزان مصرف آن به مرحله بیماری بستگی دارد.پس از کشف پنیسیلین از تعداد مبتلایان به آن کاسته شد ولی از سال ۱۹۵۸ مجدداً تعداد مبتلایان، سیر صعودی پیدا کردند. دلایل آن را میتوان به عوامل متعدد اجتماعی و اخلاقی ربط داد. مثل عدم رعایت اصول اخلاقی، آزادی و بیبند و باری، افزایش روابط جنسی، مهاجرت مردم و جهانگردی و وجود بیمارانی که به بیماری خود توجهی ندارند.
در کشور ما به منظور پیشگیری از شیوع این بیماری با توجه به شرایط حاکم بر جامعه، انجام آزمایش تشخیصی برای کلیه مردان در زمان ازدواج و فقط خانمهایی که ازدواج مجدد هستند، اجباری است. همچنین برای جلوگیری از بروز موارد سیفلیس مادرزادی، این آزمایش جزء آزمایشات روتین دوران بارداری هم است.
محضرها در فرمهای معرفینامه خود از این آزمایش با عناوین متفاوتی نام میبرند. به عنوان مثال: تست بیماری آمیزشی، تست بیماری مسری، آزمایش خون، آزمایش VDRL.
برای انجام این آزمایش کمی سرم (یا پلاسما) خون مورد نیاز است. پس از خونگیری و جدا کردن سرم (یا پلاسما)، یک قطره از سرم را روی صفحه خاصی قرار میدهند و به آن یک قطره معرف مربوطه را اضافه میکنند و اجازه میدهند ۸ دقیقه روی دستگاهی که حرکت چرخشی در سطح افق دارد (روتاتور) با یکدیگر مخلوط شوند و پس از آن تشکیل دانههای سیاهرنگ مورد بررسی قرار میگیرد.
حضور دانههای سیاهرنگ یعنی مثبت بودن. از آنجاییکه این روش جزء روشهای غربالگری محسوب میشود (یعنی در بیشتر موارد نتیجه منفی آن ارزش تشخیصی دارد) ولی نتیجه مثبت آن میتواند به دلیل برخی بیماریهای دیگر مثل بیماریهای خودایمن، بیماریهای کبدی (هپاتیت حاد …) بیماریهای عروقی و عفونتهای ویروسی مفید باشد. لذا نتایج مثبت حاصله را باید با یک روش تأییدی اثبات کرد. این روش در اغلب آزمایشگاههای مراکز بهداشتی انجام نمیشود در اینگونه موارد، شخص مورد نظر با یک معرفینامه به سازمان انتقال خون فرستاده میشود. آزمایش تأییدی، FTA-Abs نام دارد. با نتیجه مثبت این آزمایش، مرحله بیماری قابل تشخیص نیست (در کلیه مراحل این بیماری آزمایش FTA مثبت میشود، حتی در دوره بهبودی) لذا فرد باید توسط متخصص مورد بررسی قرار گیرد و در صورت نیاز اقدام درمانی انجام شود. پس از پایان درمان و اجازه کتبی پزشک معالج صدور گواهی ازدواج توسط آزمایشگاه بلامانع خواهد بود.
آزمایش از نظر حامل بودن بیماری خطرناک تالاسمی
صفت ارثی یک ویژگی است که والدین به فرزندان خود منتقل میکنند. برخی از این صفتهای ارثی باعث بروز یک بیماری میشوند، ولی برخی دیگر فقط یک ویژگی را توصیف میکنند.مثلاً رنگ چشم، یک ویژگی است که توسط آن افراد را میتوان توصیف کرد. فلانی رنگ چشمش آبی یا سبز است … !ولی تالاسمی یک صفتی است که بیماری را منتقل میکند. در این بیماری مغز استخوان قادر به ساختن مقادیر کافی از هموگلوبین طبیعی در گلبولهای قرمز نیست. میزان کاهش هموگلوبین طبیعی در انواع مختلف تالاسمیها متفاوت است. لذا در افرادی که این صفت ارثی را دارند، تالاسمی به یک شکل بروز نمیکند.
در انتقال صفات ارثی از والدین به فرزندان به دو نکته توجه نمایید:
۱- بروز صفتهای ارثی تابع قانون احتمالات است، یعنی انتظار نداریم پدر و مادری که یک صفت را دارا هستند، آن را حتماً به فرزندان خود منتقل کنند.
۲- صفتهای ارثی که به صورت بیماری خود را نشان میدهند، از تنوع زیادی برخوردارند. تعدادی از آنها شیوع بیشتری دارند و پراکندگی این صفات در جوامع مختلف متفاوت است.
تالاسمی در ایران شایعترین بیماری ژنتیکی است و از انواع تالاسمیها، نوع بتا شیوع بیشتری دارد. تالاسمی بتا خود به انواع مختلف تقسیم میشود. در انواع مختلف آن، میزان کاهش Hb طبیعی متفاوت است. بتا تالاسمی مینور، نوعی بتا تالاسمی است که در آن کاهش Hb طبیعی مشکل حادی را ایجاد نمیکند، چون بدن با افزایش تعداد گلبول قرمز خود این مشکل را تا حدودی جبران مینماید.
این افراد اگر با کسی که این صفت را ندارد ازدواج کنند، هیچ خطری فرزندان آنها را تهدید نمیکند و حداکثر ممکن است فرزندی مثل خود فرد، به صورت ناقل مینور متولد شود. ولی اگر با کسی که این صفت را دارد ازدواج کنند، ۲۵ درصد احتمال دارد که فرزند مبتلا به تالاسمی ماژور به دنیا بیاید. وقتی بدانید فراوانی ناقلین (بتا تالاسمی مینور) در جامعه ایران حداقل ۱ نفر از هر ۲۰ نفر است و اینکه هر سال بیش از ۷۰۰ هزار داوطلب ازدواج از نظر تالاسمی با آزمایش خون غربال میشوند و از این تعداد ۲۵۰۰ زوج ناقل تالاسمی تشخیص داده میشوند، حتماً خواهید گفت چرا از سال ۱۳۷۶ برنامه ملی پیشگیری تالاسمی به طور رسمی در رأس برنامههای مراکز بهداشت سراسر کشور قرار گرفته است؟ چقدر دیر …!
امروزه با وجود راه کارهایی که به کمک زوج ناقل میآید تا از تولد فرزند مبتلا به تالاسمی ماژور جلوگیری کند، زوجهای ناقلی پیدا میشوند که با وجود تمام مشاورهها و آگاهیهایی که در واحد مشاوره تالاسمی به آنها داده میشود، اصرار به ازدواج دارند. این تصمیم شاید حق مسلم آنها باشد و البته هیچ مرجع قانونی حق بیتوجهی به تصمیم آنها را ندارد ولی تولد یک بچه مبتلا به تالاسمی ماژور تنها مشکل پدر و مادر وی نخواهد بود بلکه سیستم بهداشتی- درمانی هم که باید تاوان حس مسؤولیتپذیری خود را بپردازد، وظیفه دارد آنها را تنها نگذارد؛ این زوجین پس از مشاورههای ویژه تالاسمی تشکیل پرونده میدهند و ضمن تأیید و تأکید بر تصمیم خود، زیر نظر مرکز بهداشت نزدیک محل سکونت خود قرار میگیرند.
البته لازم است قبل از بارداری جهش ژن بتاگلوبین زوجهای مینور تعیین شود. نتیجه این آگاهی از جهش ژنی، بعداً در دوران بارداری خانم به تعیین الگوی وراثت جهش تالاسمی جنین کمک میکند. برای تعیین وضعیت جنین از نظر تالاسمی ماژور نیاز به نمونهبرداری در هفته ۱۰ تا ۱۲ با روش تکهبرداری از پرزهای جفتی (CVS) یا در هفته ۱۴ تا ۱۶ با روش آمنیوسنتز است.
اگر پس از بررسیهای لازم مشخص شود جنین ژنهای جهشیافته والدین را دریافت کرده است، جنین به تالاسمی ماژور مبتلا است، که احتمال آن ۲۵ درصد است. در این صورت سقطدرمانی با مجوز پزشکی قانونی میسر است. البته در ۷۵ درصد موارد هم احتمال دارد جنین سالم باشد. در این صورت بارداری ادامه مییابد.
بتا تالاسمی ماژور نوع شدید بیماری بتا تالاسمی است. در این نوع به دلیل کاهش هموگلوبین طبیعی، اکسیژنرسانی به بافتها با مشکل همراه است. بدن این افراد علیرغم فعالیت کلیه استخوانهای خونساز، قادر به جبران کمبود هموگلوبین طبیعی نیست. (فعالیت استخوانهای خونساز در ناحیه صورت سبب درشت شدن گونهها و پیشانی در این افراد میشود). لذا هر چند وقت یکبار باید به این افراد خون سالم تزریق شود. تزریق خون باعث افزایش سطح آهن بدن میشود و برای جلوگیری از افزایش مسمومکننده آهن، تزریق آمپول دسفرال برای خارج کردن آهن اضافی ضروری است.
روش غربالگری تالاسمی چگونه انجام میشود؟
برای شروع برنامه غربالگری ابتدا کلیه آزمایشگاههای ازدواج مجهز به دستگاه شمارش سلولی خودکار (سِل کانِتر) شدهاند که عمده این دستگاهها از نوع سیسمکس هستند. برای این آزمایش (آزمایش CBC) نیاز به حداقل ۲ سیسی خون است که در ویالهای محتوی ماده ضد انعقاد گرفته میشود. این خون برای مخلوط شدن با ضد انعقاد، حداقل ۵ دقیقه روی دستگاهی به نام میکسر باید بچرخد و سپس به دستگاه داده شود. این دستگاهها قادرند در کمتر از یک دقیقه حداقل ۸ پارامتر و اندکس خونی را نشان دهند. نتایج حاصل از دستگاهها ملاک تصمیمگیریها است. لذا تعمیر و نگهداری این دستگاهها و بررسی صحت و دقت آنها دارای برنامه مدونی است و پرسنل فنی آزمایشگاه ملزم به رعایت آنها هستند.از بین پارامترها و اندکسهای خونی آنچه در وهله اول به آن توجه میشود MCH و MCV است.
MCH متوسط غلظت هموگلوبین و MCV متوسط حجم گلبولهای قرمز نشان میدهد برای MCH مقادیر بیش از ۲۷ و برای MCV مقادیر بیش از ۸۰، و البته کمتر از ۱۰0 نرمال تعریف شده است. در طرح غربالگری تالاسمی، هدف، شناسایی زوج ناقل صفت تالاسمی است که تصمیم دارند با یکدیگر ازدواج کنند. لذا اگر یکی از طرفین صفت تالاسمی را نداشته باشد مشکلی برای آینده زندگی مشترکشان پیش نخواهد آمد. بدین منظور در ابتدا نمونه آقا گرفته میشود و در صورت نیاز از خانم نمونهگیری میشود.
چرا ابتدا از مردان خونگیری انجام میشود؟
دلیل آن این است که تعداد زیادی از زنان در جامعه به کمخونی حاصل از فقر آهن مبتلا هستند. در این بیماری اندکسهای مورد نظر مثل تالاسمی مینور کمتر از حد نرمال است و از آنجایی که ملاک غربالگری فقط اندکسهای فوق است، بنابراین مجبور خواهیم بود در مقابل این خانمها، مردان بیشتری را مورد بررسی قرار بدهیم.هر نمونه پس از اندازهگیری پارامترهایش توسط دستگاه، اگر مقادیر یکی یا هر دو اندکس مورد نظر را کمتر از حد نرمال را نشان دهند به عنوان مشکوک در نظر گرفته میشوند تا اقدامات بعدی انجام شود.
اقدام بعدی فراخواندن خانم مورد نظر برای نمونهگیری خون و بررسی اندکسهای وی میباشد. در صورتی که خانم نرمال باشد، وضعیت آقا برای ازدواج از نظر صفت تالاسمی اهمیتی ندارد لذا بدون مشاوره ویژه، جواب آنها صادر میشود.اگر هر دو نفر اندکسهای پایین داشته باشند (زوج مشکوک به تالاسمی)، توسط پزشک مشاوره تالاسمی تحت مشاوره ویژه قرار میگیرند. در اولین اقدام وضعیت آهن بدن آنها مورد ارزیابی قرار میگیرد، در صورت نیاز یک دوره درمان آهن تجویز میشود.
پس از سپری شدن طول درمان، نمونهگیری انجام و نتیجه از نظر مقادیر اندکسها، مجدد ارزیابی میشود. در صورت عدم تصحیح اندکسهای مورد نظر، برای هر دو نفر اندازهگیری Hb A۲ درخواست میشود. نتایج حاصل از پیگیریهای پزشک مشاور بر اساس یک معرفینامه در اختیار زوجین قرار میگیرد تا با مراجعه به یکی از مراکز مشاوره ژنتیک مورد تأیید و معرفی شده از وزارت بهداشت، وضعیت صفت تالاسمی در آنها به طور قطعی مشخص شود.Hb A۲ یکی از انواع هموگلوبینهای طبیعی است که در یک فرد نرمال حداکثر ۵/۳ درصد از مقدار هموگلوبین کل را تشکیل میدهد. مقدار بیش از آن (حداکثر تا ۷ درصد)، تشخیص تالاسمی را قطعی میکند. ولی مقادیر در حد نرمال در افراد مشکوک، تالاسمی را رد نمیکند. لذا در این غربالگری مقادیر بالای آن دارای ارزش است.
در آزمایشگاه ژنتیک، جهشهای ژنی هموگلوبین از نظر صفت تالاسمی مورد بررسی قرار میگیرد. پس از آن متخصص ژنتیک نظر خود را به مشاور تالاسمی اعلام میکند. در صورتی که صفت تالاسمی در هر دو نفر یا یکی از زوجین تأیید نشود، پایان مشاوره ویژه برای آنان خواهد بود. ولی اگر هر دو نفر ناقل تشخیص داده شوند، پس از اطلاعرسانی کامل در مورد آینده مشترکشان، تصمیمگیری برای ازدواج به عهده خودشان گذاشته میشود.
اگر منصرف شوند پرونده آنها بسته میشود، ولی اگر اصرار به ازدواج داشته باشند پس از تکمیل فرمهای لازم مجوز ازدواج برای آنها صادر خواهد شد و نیز به مرکز بهداشت محل سکونتشان معرفی میشوند و از طریق کارشناسان آن مرکز وضعیت بارداری خانم پیگیری میشود تا اقدامات لازم در زمان بارداری برای تشخیص وضعیت صفت تالاسمی در جنین قبل از ماه چهارم بارداری انجام شود تا در صورت نیاز مجوز سقط جنین صادر شود.
برای اجرای دستورالعمل شناسایی زوج ناقل تالاسمی تا رسیدن به یک نتیجه قطعی و مطمئن، گاهی ۲ تا ۳ ماه زمان نیاز است. از طرف دیگر زوجی که به آزمایشگاه مراجعه میکنند و قبل از نتیجه آزمایشات، مراسم ازدواج خود را برنامهریزی کردهاند و فقط منتظر جواب آزمایش هستند، اگر به آنها گفته شود باید منتظر بمانند تا بررسیهای لازم نتیجه قطعی را مشخص کند، روزهای انتظار، دوران سختی را توأم با فشارهای روحی- روانی برای آنها به دنبال خواهند داشت.
به جای ناراحتی و دلخوری، همراهی زوجین با سیستم بهداشتی و پرسنلی که در این خصوص تلاش میکنند تا امروز و آینده آنها را شفاف به خودشان نشان دهند، کمک بزرگی به اجرای دقیق دستورالعمل موجود و نتیجهگیری سریعتر خواهد کرد. و چه بهتر خواهد بود اگر بررسی تالاسمی با یک آزمایش ساده CBC در ابتدای آشنایی یک زوج انجام شود تا مشکلات روحی و مالی کمتری را متوجه خانوادهها کند.
آزمایش از نظر بیماری ایدز(اجباری نیست)
ايدز يا سندروم نقص ايمني اكتسابي، بيماري ويروسي نوپديدي است كه در تمام نقاط جهان وجود دارد و يكي از مخاطرات شغلي حرفه هاي پزشكي و قشر جوان و فعال جامعه به حساب ميآيد و در بسياري از كشورها ريشه در اعتياد تزريقي، بيكاري، فقر . . . و فحشاء دارد. سازمان جهاني بهداشت، تعداد موارد HIV/AIDS را كه تا پايان سال 2005 در قيد حيات بوده اند بالغ بر 42 ميليون مورد، برآورد كرده و متذكر شده است كه در بعضي از مناطق جهان نسبت به سال گذشته در همين زمان، بيش از 50% بر ميزان موارد، افزوده شده و با توجه به اينكه تعداد موارد جديد در سال 2005 را قريب 5 ميليون مورد، ذكر كرده اند در واقع همه روزه حدود 14 هزار مورد جديد عفونت ناشي از ويروس ايدز، در سطح جهان، حادث گرديده كه 95 درصد آن در كشورهاي در حال توسعه، رخ داده است به طوري كه 2000 مورد در كودكان كمتر از 15 سال، 6000 مورد در بالغين 24-15 سال و 6000 مورد در افراد 49-25 ساله، حادث شده است.
در صورتيكه هيچگونه بهبودي در وضعيت فعلي، حاصل نشود و يا درمان هاي افزاينده طول عمر، در اين افراد، صورت نگيرد عده كثيري از آنان طي دهه آينده، تلف خواهند گرديد و غائله به همينجا ختم نخواهد شد بلكه روزهاي بدتري در پيش رو خواهد بود! چرا كه ويروس، در حال گسترش است و موارد ايدز و مرگ هاي ناشي از آن در سطح جهان، رو به افزايش ميباشد و در بعضي از مناطق جهان، بزرگترين علّت منفرد مرگ بالغين به حساب ميآيد و حتي عفونت ناشي از HIV بعنوان دوّمين علّت عفوني مهم منجر به مرگ، در سطح جهان، مطرح گرديده است و اين در حاليست كه اوّلين علّت را پنوموني ها تشكيل ميدهند و اين حقايق تلخ، حاكي از اهميت موضوع به عنوان يكي از معضلات بهداشت عمومي و لزوم آموزش همه جانبه HIV/AIDS، پيشگيري رفتاري و حذف زمينه هاي بروز آن است.
شيوع عفونت ناشي از HIV در بسياري از مناطقي كه طي چندين سال گذشته وضعيت ثابتي داشته است در حال افزايش سريع ميباشد. اين افزايش در رابطه با عادات پرخطري نظير تماس با معتادان تزريقي آلوده به HIV ، افراد روسپي و ياران جنسي آنها و همجنس بازان بوده است. ضمناً بر اساس مطالعاتي كه در ويتنام، چين، اندونزي و نپال صورت گرفته است مشخص شده است كه افزايش سريع ميزان عفونت HIV در معتادان تزريقي باعث انتشار بعدي ويروس در بين افراد غيرمعتادي كه دچار عادات پرخطر جنسي بوده اند گرديده است
گسترش روزافزون HIV/AIDS در سطح جهان، عدم وجود واكسن و درمان شفابخش و بازپديدي بسياري از بيماري هاي عفوني ديگر در زمينه نقص ايمني حاصله و مخاطرات آن براي نيروي هاي جوان و فعال جامعه و ازجمله كاركنان حرفه هاي پزشكي، اعم از پزشكان، پرستاران، كساني كه با خون و بسياري از فراورده هاي خوني بيماران در تماس هستند و نيروهاي خدماتي اين مراكز، حاكي از اهميت بهداشتي و لزوم آموزش و اقدامات پيشگيرنده به منظور جلوگيري از انتقال و اقدامات زيربنايي به منظور كنترل نهايي آن ميباشد.
دوره كمون HIV/AIDS متغيّر است و هرچند فاصله زماني بين ورود ويروس به بدن و مثبت شدن آزمایش ها در حدود 3-1 ماه و گاهی تا 6 ماه است ولي فاصله بين عفونت ناشي از HIV و تشخيص AIDS (دوره كمون بيماري) از دو ماه تا 10 سال متغيّر بوده و در این مدت ممکن است فرد مبتلا هیچگونه علائمی نداشته باشد لازم به ذكر است كه دوره كمون متوسط بيماري در دو طرف طيف سنّي، كوتاه تر از ساير سنين است.
آزمایشی که برای تشخیص ویروس HIV انجام می شود آزمایش الیزا می باشد که با استفاده از یک کیتی که امروزه در اکثر آزمایشگاه ها وجود دارد انجام می شود . این آزمایش به طور غیر مستقیم وجود ویروس در بدن را نشان می دهد ولی برای تأیید نیاز به بررسی های بیشتری وجود دارد و اگر هم نتیجه آزمایش منفی باشد نشانه این است که این فرد مبتلا به ویروس نیست ولی ممکن است در 1 تا 6 ماه اخیر مبتلا شده باشد .
هر چند این آزمایش در اول ازدواج اجباری نیست ولی همسران می توانند جهت اطمینان کامل با توافق هم این آزمایش را انجام دهند تا استرس ناشی از این بیماری را در وجود خود از بین ببرند. البته باید توجه کرد که ایدز از راه های دیگری غیر از جنسی هم منتقل می شود و ممکن است فرد از این راه ها مبتلا شده باشد.